In tegenstelling tot bedrijfsoverdracht door verkoop van aandelen, waarbij alle activa en passiva van de vennootschap worden overgedragen, neemt u bij overname van een bestaande handelszaak de uitstaande vorderingen en schulden in de regel niet mee over.
Wanneer enkel de handelszaak wordt overgedragen, – door een natuurlijk persoon (eenmanszaak) of de overdracht van het geheel van handelsactiviteiten (handelsfonds) door een vennootschap - , is de regel dat alleen de lopende overeenkomsten die noodzakelijk zijn om de handelsactiviteit te kunnen voortzetten en het cliënteel te kunnen aantrekken, worden overgedragen.
Algemeen wordt aangenomen dat bij overdracht van een handelszaak volgende elementen worden overgedragen :
- overname van het cliënteel,
- de handelsnaam,
- het logo ,
- de telefoon, de website, de domeinnaam
- het materieel, de uitrusting en de voorraden
- alsook de verderzetting van de handelshuur.
Dit kan met een gewone onderhandse overeenkomst (zonder tussenkomst notaris of andere ambtenaar)
Eventuele eigendomsoverdracht van het bedrijfsgebouw dient in ieder geval via een authentieke akte voor een notaris te worden verleden.
Schulden worden in principe niet overgedragen bij een overdracht van handelszaak. Schuldeisers zullen hun vorderingen innen bij de overlater;. eventueel uit de opbrengst van de verkoop.
Bevoorrechte schulden zoals hypotheken zullen in elk geval worden terugbetaald met de opbrengst van de verkoop van het met hypotheek belaste onroerend. De notaris belast met het verlijden van de akte zal hierop toezien.
Bankiers met voorrecht “Pand Handelszaak” zullen slechts hun akkoord met de overdracht van de handelszaak verlenen nadat hun uitstaande kredieten zijn terugbetaald.
Tip : Het is verstandig een bewijs van vrijgave van de inschrijving “Pand Handelszaak” op te vragen.
Bijzonder aandacht is vereist voor de mogelijke (para) fiscale schulden. Om zeker te zijn dat u als overnemer niet aansprakelijk wordt gesteld voor de nog openstaande (para)fiscale schulden van de overlater is het aangewezen dat de overdrager volgende specifieke attesten of certiciaten tijdig aanvraagt in het kader van de bedrijfsoverdracht:
- Attest geen belastingschulden (op te vragen bij de ontvanger van belastingen - Artikel 442bis WIB92; (belasting federaal)
- Attest geen BTW schulden (bij ontvanger van BTW - Artikel 93undecies WBTW)
- Attest geen RSZ schulden m.b.t tewerkgesteld personeel (bij de RSZ - Artikel 41quinquies RSZ-wet van 27 juni 1969)
- Attest geen openstaande sociale bijdragen als zelfstandige (bij uw sociaal verzekeringsfonds - Artikel 16ter KB nr. 38 van 27 juni 1967 sociaal statuut de zelfstandigen)
- Attest geen openstaande belastingschulden bij de Vlaamse Belastingadministratie. Artikel 3.12.1.0.14 Vlaamse Codex Fiscaliteit (NIEUW!). (belasting Vlaamse Gewest)
Nalaten om zulke attesten op te vragen kan zware gevolgen hebben :
De overheid wenst zich m.a.w., als schuldeiser te beschermen tegen een overlater die zijn (vervallen) fiscale en sociale schulden niet zou hebben betaald en toch zijn handelszaak overdraagt.
“De overnemer is samen met de overdrager hoofdelijk aansprakelijk voor de fiscale- en de sociale zekerheidsschulden van de overdrager wanneer er welbepaalde activa worden overgenomen tenzij de overnemer – door middel van de tegenstelbaarheid aan de overheid van de overnameovereenkomst en specifieke certificaten afgeleverd door 5 verschillende overheidsinstanties dit alles binnen strikte termijnen – zich daarvan kan vrijwaren.”
De overdracht op zich wordt dus helemaal niet betwist, maar de fiscale en sociale besturen kunnen toch blijven optreden alsof de overdracht niet heeft plaatsgevonden en bijvoorbeeld beslag leggen op activa (zelfs na de feitelijke overdracht). Dit belet niet dat de overdracht van de activa wel degelijk tegenstelbaar blijft ten overstaan van andere derden.
De nieuwe uitbater zal aan andere schuldeisers (andere dan de fiscale- en sociale) volgende elementen zal kunnen aanreiken om aan te tonen dat het een nieuwe handelszaak betreft, die niet vatbaar kan zijn voor beslag voor schulden van de vorige uitbater :
- Kopie van de overeenkomst overdracht handelszaak
- Wijziging overeenkomst handelshuur
- Wijziging van BTW nummer van de uitbating
- Wijziging woonst en uitbatingsadres van de vorige uitbater (volg de publicatie in bijlagen Belgisch Staatsblad op)
- Indien vorige eigenaar dit nalaat : Vraag een verklaring van woonst aan de wijkagent om vast te stellen dat de vorige uitbater niet meer op het adres woont.
Let wel op!
Een overdracht van schuldvordering kan enkel aan de schuldenaar worden tegengeworpen indien hij van die overdracht op de hoogte werd gesteld.
Omgekeerd kan de overdracht van een schuld enkel gebeuren indien de schuldeiser daarmee instemt.
Voorbeeld 1: overdracht van een handelszaak met inbegrip van een voertuig met een nog lopende leasingovereenkomst/autofinanciering.
- algemene regel : de schuldrest van de uitstaande leasing/autofinanciering wordt niet mee overgenomen : de schuldrest wordt betaald met de opbrengst van de verkoop
Voorbeeld 2 : Verkoop aandelen van een vennootschap waarin nog lopende autofinanciering en/of andere kredieten
- algemene regel : Alle De kredieten worden verdergezet door dezelfde vennootschap met de nieuwe aandeelhouder(s)
Conclusie
• Bij een overdracht handelszaak neemt u - tenzij anders overeengekomen- de schulden en schuldvorderingen van de handelszaak niet over.
• Lopende contracten die nodig zijn om de handelsactiviteit te kunnen voortzetten, worden wel overgedragen, tenzij anders overeengekomen
• In het kader van de overdracht handelszaak eist de overnemer van de overdrager best de volgende elementen :
- bewijs dat de handelszaak vrij is van inschrijving “pand handelszaak”
- 5 recente attesten waaruit blijkt dat alle (para) fiscale schulden werden voldaan.
Meer info :
Guido Seghers
Manager NV Overnamemarkt
Willebroekkaai 37, 1000 Brussel
Tel : 02 212 25 82
GSM: 0495 59 81 19
E-mail: guido.seghers@overnamemarkt.be
