Het onderzoek werd uitgevoerd door professor Mathieu Luypaert en onderzoeker Gianni Spolverato van het Centre for Mergers, Acquisitions & Buyouts aan Vlerick Business School in samenwerking met Bank J.Van Breda & Co, BDO, Gimv en NautaDutilh.
Waardering
In 2018 werd bij de overname van een bedrijf over alle overnamesegmenten heen gemiddeld 6,5 keer de EBITDA-waarde (d.i. de operationele kasstroom) betaald.
In het segment boven de 100 miljoen euro worden bedrijven verkocht voor gemiddeld 9,7 keer de EBITDA.
Bij kleiner transacties onder de 1 miljoen is dat gemiddeld 4,4.
Qua sector vinden we de hoogste multiples terug in de farma (9) en technologie (8,6); de overnameprijzen liggen het laagst in de retail, logistiek en bouw.
Volgens Mathieu Luypaert is de lichte daling van de overnameprijzen een goede zaak: “Overnameprijzen worden bepaald op basis van de groeiverwachting in combinatie met het risico. Daarbij spelen de sector en ook het verschil tussen een groot gevestigd bedrijf versus een kleine KMO een rol. Over 5 jaar tijd was de multiple over de hele lijn echter gestegen van 5 naar 6,7 in 2017. Het gevaar dreigde dat de winstgevendheid niet meer in verhouding staat met de overnamerisico’s. Het maximum was echt stilaan bereikt.”
Financiering en dealstructuur
- Gemiddeld wordt over alle sectoren en dealgroottes heen 31% van het overnamebedrag met eigen vermogen gefinancierd.
- Wat schuldfinanciering betreft, kunnen kopers bij een overnamedeal gemiddeld 3,5 keer de operationele cash flow lenen.
- Risico speelt daarbij een grote rol: bij relatief veilige vastgoedovernames kan je meer lenen dan bij overnames in de tech-sector.
- Bij 1 op 3 overnames maakt men gebruik van een vendor loan, waarbij een deel van de betaling uitgesteld en gespreid wordt over meerdere jaren.
- Bij 1 op 4 transacties wordt een stuk gefinancierd via een earn-out, waarbij een deel van de betaling afhankelijk is van de toekomstige prestaties van het overgenomen bedrijf.
Aantal overnamedeals
Op vlak van het aantal transacties kende de Belgische fusie- en overnamemarkt in 2018 wel een groei: 60% van de respondenten stelde een stijging van het aantal overnames vast en dat over alle dealgroottes heen.
Opvallend is wel de sterke daling van het aantal buitenlandse overnames door Belgische spelers (van 36% in 2017 naar 25% in 2018)
Voor 2019 heerst er vooral voorzichtigheid: slechts 40% verwacht een verdere toename van het aantal transacties; 38% denkt dat het aantal deals zich stabiliseert en 22% voorspelt zelfs een daling.
Mathieu Luypaert: “Zowel bij de private equity spelers als bij de bedrijven is er geen gebrek aan beschikbaar kapitaal. Bovendien zorgen de historische lage rentevoeten er voor dat leningen over het algemeen makkelijk toegankelijk zijn. De voorzichtigheid in de voorspellingen voor 2019 heeft wellicht dus eerder te maken met de algemene economische en politieke onzekerheid die voortvloeit uit o.a. Brexit, de sociale onrust in Frankrijk en de onenigheid tussen China en de VS. Dat verklaart ook de daling in het aantal buitenlandse overnames. Gezien de onzekere situatie geven overnemers de voorkeur aan Belgische bedrijven.”
Klein maar fijn?
Uit de bevraging blijkt dat de respondenten wel nog verdere groeimarge zien in het segment van de kleinere ondernemingen met een waarde van minder dan 1 miljoen. De concurrentie in het segment van middelgrote transacties (tussen 5 en 50 miljoen) is groot, waardoor veel geïnteresseerde kopers uitwijken naar het kleinere dealsegment waar er wel nog voldoende aanbod is.
“Kopers moeten zich daarbij wel bewust zijn van de uitdagingen,” bemerkt Mathieu Luypaert. “Vaak gaat het over familiale KMO’s die op de markt komen wanneer een interne overdracht binnen de familie afspringt. Deze bedrijven zijn heel erg afhankelijk van het individu en zijn netwerk waarbij de ondernemer niet altijd makkelijk vervangbaar is.”
Shift in motieven voor overname
Voor strategische kopers (bedrijven) blijven schaalvergroting en bijkomende distributienetwerken nog steeds erg belangrijk. Opvallend is echter dat het verwerven van nieuwe technologieën en het aantrekken van talent sterk aan belang winnen.
“Het valt op dat overnames in 2018 veel meer gedreven werden door immateriële motieven,” licht professor Mathieu Luypaert toe. “Schaalvergroting op zich lijkt dus niet langer voldoende als argument om een hoge overnameprijs te rechtvaardigen. De aankoop van unieke zaken als technologie en kennis laten een overnemer echter toe om als organisatie wendbaar te blijven, snel te schakelen en op termijn een grotere waardecreatie te realiseren dan louter via schaalvergroting. Dat is zeker het geval voor de farmasector waar er veel interesse is voor jonge biotechbedrijven met veelbelovende producten.”
Aan de kant van de investeringsmaatschappijen blijven de belangrijkste motieven voor een overname gelijklopend met vorige jaren: buy-and-build strategie (via het kopen van één platformbedrijf om van daaruit verdere overnames te doen), organische groei en efficiëntieverbetering.
Bron : Vlerick Business School : Stijging van de overnameprijzen in België komt tot stilstand
Resultaten van de M&A Monitor 2019
Het keerpunt op de Belgische fusie- en overnamemarkt lijkt bereikt. Voor het eerst in zes jaar zet de aanhoudende stijging van de overnameprijzen zich niet verder door. Het aantal transacties bleef daarentegen wel verder groeien. Al vonden er in 2018 wel een stuk minder buitenlandse overnames plaats. Opvallend is verder dat het verwerven van technologie en aantrekken van talent aan belang winnen als motief bij een overname. Wat de transactiegrootte ten slotte betreft zitten kleinere overnamedeals in de lift.
Dat zijn de belangrijkste conclusies van de zesde editie van de M&A Monitor, een jaarlijkse bevraging bij meer dan 150 Belgische fusie- en overnamespecialisten, waaronder private equity investeerders, brokers, bankiers, advocaten en corporate finance adviseurs. Het onderzoek peilt enerzijds naar hun ervaringen op de M&A-markt en de deals waar ze bij betrokken waren in 2018, en anderzijds naar hun verwachtingen voor 2019. Het onderzoek werd uitgevoerd door professor Mathieu Luypaert en onderzoeker Gianni Spolverato van het Centre for Mergers, Acquisitions & Buyouts aan Vlerick Business School in samenwerking met Bank J.Van Breda & Co, BDO, Gimv en NautaDutilh.
