Met een acquisitie kan je een serieuze sprong maken qua bedrijfsomzet en marktaandeel. Bovendien staan momenteel alle economische indicatoren op groen voor een overname. Maar natuurlijk wil je geen kat in een zak kopen. Gelukkig bestaat er een arsenaal aan juridische instrumenten om je als koper in te dekken, stippen juristen Hilde Marcou en Sandrine Schelfout aan: vanaf de eerste verkenningsronde tot en met het afkloppen van de deal.
Eerst en vooral dit: uit de de jaarlijkse M&A Monitor van Vlerick Business School blijkt dat er binnen de M&A-markt een verschuiving aan de gang is van middelgrote bedrijven naar kmo’s. Dat komt omdat steeds meer babyboomers de pensioenleeftijd naderen en hun zaak in de etalage zetten. De komende jaren zullen de overnamekansen binnen dat segment dus alleen maar verder toenemen.
Alleen zijn micro-ondernemingen vaak erg afhankelijk van de figuur van de bedrijfsleider. Verdwijnt die uit de zaak, dan dreigt meteen ook alle knowhow en het volledige commerciële netwerk weg te vloeien. Het is dan ook cruciaal om al tijdens de eerste verkennende gesprekken te weten te komen hoe de vork aan de steel zit.
I Verzeker je van exclusiviteit in de onderhandelingsfase
Je kan elkaar natuurlijk niet blijven besnuffelen. Op een gegeven moment moet er concrete info op tafel komen. Hilde: “Dan is een NDA (Non-Disclosure Agreement) aan de orde. De verkoper zal je immers makkelijker toelaten tot zijn interne keuken als hij weet dat jij een geheimhoudingsplicht hebt, ook wanneer de deal alsnog afspringt. Maar niet alleen de overlater heeft baat bij zo’n overeenkomst: jij kan er onder meer in laten opnemen dat je gedurende een bepaalde periode – exclusiviteit hebt om met de overlater te onderhandelen.”
II Dubbelcheck alle info die je van de verkoper ontvangt
Om alle risico’s correct te kunnnen inschatten is de due diligence dan weer een onmisbaar instrument. Bij zo’n ‘boekenonderzoek’ neemt een onafhankelijke partij het bedrijf onder de loep op financieel, fiscaal, commercieel, sociaal, juridisch en milieuvlak. Sandrine: “Voor de juridische doorlichting gaat het concreet om verslagen van de algemene vergadering en de raad van bestuur, de statuten, een eventuele aandeelhoudersovereenkomst, belangrijke overeenkomsten met contractpartijen en key partners, arbeidsovereenkomsten, stedenbouwkundige en milieuvergunningen, intellectuele eigendomsrechten enzovoort.”
Het due diligence-rapport vormt het vertrekpunt van de overnameovereenkomst. In het slechtste geval brengt het boekenonderzoek zaken aan het licht waarmee je je als overnemer moeilijk kan verzoenen en springt het licht alsnog op rood.
III Zorg ervoor dat je overlater achteraf niet je concurrent wordt
Je wilt het niet meemaken dat de verkoper na de overname een nieuwe zaak opstart met een soortgelijke activiteit. Sandrine: “Pols daarom naar zijn professionele plannen en neem een niet-concurrentiebeding op in het overnamecontract. Daarin som je in detail op welke activiteiten hij niet mag uitvoeren. Let wel: een niet-concurrentiebeding is altijd beperkt, zowel in duurtijd als qua geografische toepassing.”
IV Tot slot: dek je ook in voor (nog) niet-gekende risico’s
Op basis van de due diligence krijg je al een vrij goed inzicht in de algemene toestand van je target. Maar misschien zijn er risico’s die tijdens het onderzoek niet boven kwamen drijven. Hilde: “Daarvoor onderhandel je met de overlater ‘verklaringen en waarborgen’, bijvoorbeeld rond de naleving van specifieke milieuwetgeving. Merk je tijdens die fase dat de overlater struikelt over één specifieke garantie, dan kan dat op zich al de alarmbellen laten afgaan.”
Je merkt het, bij een overnameproces bestaan er allerhande juridische instrumenten om je als koper in te dekken. Zo kom je na de closing van de deal niet voor onaangename verrassingen te staan. Om hierbij geen enkel klein lettertje uit het oog te verliezen, laat je je best adviseren door een ervaren expert.
Hilde Marcou
VGD Legal
+32 3 502 13 26
hilde.marcou@vgd.eu
