Een bedrijfsoverdracht is niet altijd op 1-2-3 gefikst. Maar al te vaak blijkt dat ondernemers moeite hebben om zoiets te plannen. Toch zal eens de dag komen dat je afscheid moet nemen. Dan kun je maar beter goed voorbereid zijn.
De kwestie van de bedrijfsoverdracht is actueler dan ooit, want de vergrijzing grijpt om zich heen, ook in de ondernemerswereld. Almaar meer zestigplus-ondernemers zien het einde van hun loopbaan naderen, en dan is de overdracht van de onderneming regelen aan de orde van de dag.
Een academische studie wijst uit dat 50% van de overdrachten binnen de familie blijft, 30% gaat naar derde partijen en 10% denkt eraan gewoon te stoppen. Guido Seghers van UNIZO's Overnamemarkt brengt al meteen een nuance aan: “Bij micro-ondernemingen, dat zijn zaken met minder dan tien werknemers, ligt het percentage van degenen die willen stoppen hoger dan het gemiddelde.”
De kwestie van de overdracht stelt zich vandaag scherper dan vroeger. Guido Seghers: “Je hebt het klassieke gegeven dat vader melkboer was, of een winkel had of een transportbedrijf. Welnu, de kinderen treden niet meer automatisch in diens voetsporen, zoals vroeger. Ook schoonkinderen hebben daar niet altijd zin in.”
Wat zijn zoal de knelpunten om je zaak verkocht te krijgen?
“Het rendement van de over te dragen zaak is vaak te laag om een overnemer ervoor warm te krijgen. Bovendien rekenen zelfstandigen dikwijls niet met de afgeschreven kapitaalkost van hun onderneming. Ik bedoel daarmee: als je een krantenwinkel hebt in een gebouw dat je eigendom is, dan zal je overnemer huur moeten betalen of het gebouw moeten kopen. De zaak dient dus voldoende opbrengen om die kost te kunnen dekken.”
“Een tweede vertekening is dat veel zelfstandigen hun uren niet tellen. Ik ben bij mensen geweest die een traiteurzaak hadden met zijn tweeën en daarvan konden leven, maar die daarvoor meedogenloos veel uren moesten werken. Een overnemer houdt daar ook rekening mee.”
Klopt het dat veel ondernemers te laat beginnen denken aan de overdracht?
“Binnen families is er nog altijd een taboe om daarover te beginnen, men schuift het voor zich uit. Dat is niet verstandig, ook zakelijk niet. Velen denken: het zal mijn tijd nog wel duren, en ze investeren niet meer in nieuwe uitrusting. Dat is perfect begrijpelijk, je volgt immers de allerlaatste trends niet meer als je pakweg nog twee jaar te gaan hebt. Maar daardoor wordt je zaak opnieuw minder aantrekkelijk voor een overnemer. Het grote voordeel voor een overnemer is juist de vliegende start die hij of zij kan nemen, want het cliënteel is er, het personeel is er, de vestiging is er, maar als de uitrusting gedemodeerd is, doet dat juist afbreuk aan dat grote voordeel.”
Als de kogel dan door de kerk is, hoe bereid je de overdracht het best voor?
“De eerste stap is een goede situatieschets maken. Je moet kunnen aantonen dat iemand die jouw zaak overneemt er effectief de kost mee kan verdienen, dat de zaak voldoende opbrengt om de overdrachtprijs terug te betalen, én dat er een nog groeipotentieel is.”
Hoe pak je dat aan?
“Als ondernemer heb je nood aan een klankbord. De meeste ondernemers hebben daarvoor hun boekhouder. Die moet een goed inzicht kunnen geven in de winstgeneratoren en de cashflowgeneratoren.
De tweede stap is een tegenpartij zoeken. Als familieleden geen interesse hebben, kun je het eigen personeel eens polsen. Of gaan kijken bij je zakelijke relaties: een klant, een leverancier, een concurrent zelfs.”
Wat kan UNIZO daarin betekenen?
“UNIZO geeft advies, in het bijzonder aan ondernemingen die minder dan 500.000 euro vertegenwoordigen. We stellen immers vast dat de professionele overdrachtsmarkt daar minder interesse voor heeft. Die werkt immers op commissie, en als die kan kiezen tussen 6% op twee miljoen euro of 6% op 500.000 euro, dan is meteen duidelijk waar de prioriteiten liggen. Onze rol bij UNIZO is om zo’n kleine onderneming te helpen bij de analyseren van de stand van zaken, om een realistische waarde te bepalen en om te helpen zoeken naar een tegenpartij.”
Wat houdt dat in, helpen zoeken naar een tegenpartij?
“Overnamemarkt.be is ons platform waar verkopers en kopers elkaar kunnen vinden. Actief matchen tot stand brengen, doen wij niet. Iemand die louter een advertentie op de site plaatst, betaalt 99 euro voor drie maanden. Een volledige begeleiding in de overdracht kost 1425 euro.”
TEKST Filip Huysegems – FOTO Shutterstock
Artikel in de ZO editie Vlaams-Brabant van oktober 2019
Uw zaak verkopen, overlaten of beëindigen, (195 blz.), is een niet te missen werkinstrument voor vooruitziende zelfstandigen, bedrijfsleiders en beroepers die met bedrijfsoverdracht te maken krijgen.
Het boek is te bestellen via info@integraalvzw.be. UNIZO- & Liantis-leden en klanten van de Over-namemarkt en KBC krijgen een korting van 20% op de normale verkooprijs. Je betaalt dan (exclu-sief btw) 28 euro in plaats van 35 euro, de verzendkosten zijn inbegrepen.
De Vlaamse Overheid organiseert ieder jaar De Week van de Bedrijfsoverdracht, met tal van activiteiten over het hele land.
www.weekvandebedrijfsoverdracht.be/
