Je sociale zekerheid als zelfstandige: wat moet je weten?
Als zelfstandige ben je zelf verantwoordelijk voor je sociale zekerheid. Dit houdt onder meer in dat je wettelijk verplicht bent om je aan te sluiten bij een sociaal verzekeringsfonds. Wat moet je als starter weten?
1. Wat is een sociaal verzekeringsfonds?
Sociale verzekeringsfondsen zijn private instellingen die voor de overheid de sociale zekerheid voor de zelfstandigen verzorgen. Met andere woorden, als zelfstandige betaal je elk kwartaal sociale bijdragen aan je sociaal verzekeringsfonds en in ruil verwerf je sociale rechten, zoals een wettelijk pensioen, gezinsbijslag, uitkeringen bij moederschap of arbeidsongeschiktheid…
Wanneer moet je je aansluiten?
De aansluiting bij het sociaal verzekeringsfonds moet ten laatste gebeuren op de dag voor de start van je zelfstandige activiteit. Je kan de aansluiting tot 6 maanden regelen voorafgaande aan de start van de activiteit.
Wanneer je de activiteit begonnen bent zonder aansluiting, zal je door de overheid in gebreke worden gesteld en kan je een administratieve boete oplopen (tot € 2.000). Heb je nog geen sociaal verzekeringsfonds, dan word je ambtshalve aangesloten bij de Nationale Hulpkas, met ook nog de nodige interesten op laattijdig betaalde bijdragen.
Hoe sluit je je aan bij een sociaal verzekeringsfonds ?
Er zijn 3 manieren:
• de gemakkelijkste manier is om dit via het online invulformulier te doen
• een andere mogelijkheid is om deze pdf te printen, in te vullen en per post te versturen naar Zenito, Willebroekkaai 37, 1000 Brussel of te mailen naar info@zenito.be
• Ga langs in een Zenito kantoor in jouw buurt
2. Hoeveel sociale bijdragen moet je betalen?
Zoals gezegd, om als zelfstandige je sociale zekerheid op te bouwen, betaal je elk kwartaal sociale bijdragen. Dit bedrag hangt af van je netto belastbaar beroepsinkomen van het jaar zelf en van het feit of je zelfstandige bent in hoofdberoep of bijberoep.
Hoofdberoep of bijberoep?
Als jouw zelfstandige activiteit als zelfstandige je enige beroepsactiviteit is, ben je zelfstandige in hoofdberoep. Combineer je een zelfstandige activiteit met een tewerkstelling als werknemer, ambtenaar of lesgever (docent), dan ben je zelfstandige in bijberoep, wanneer je in de andere activiteit:
• als werknemer minstens halftijdse prestaties levert
• als vast benoemd lesgever minstens voor 6/10 van een volledig uurrooster benoemd bent
• als ambtenaar halftijds presteert over minstens 200 dagen of 8 maanden per jaar
Ook als bijberoeper moet je sociale bijdragen betalen, al zullen deze lager liggen dan voor hoofdberoepers. Je zal echter geen sociale rechten opbouwen als zelfstandige, omdat je je sociale rechten verwerft via je statuut als werknemer, statutair leerkracht of ambtenaar.
De bijdrageberekening
De sociale bijdragen worden berekend op basis van het netto belastbaar beroepsinkomen (= bruto inkomsten min de beroepskosten min de betaalde sociale bijdragen min de betaalde premies) van het jaar zelf. De minimumbijdrage voor startende hoofdberoepers is bijvoorbeeld voor 2017 € 708,35.
Aangezien enkel de belastingadministratie bevoegd is om dit netto belastbaar beroepsinkomen vast te stellen, is je inkomen pas 2 tot 3 jaar later gekend. Daarom betaal je eerst een voorlopige bijdrage, gebaseerd op de inkomsten van 3 jaar voordien, die achteraf geregulariseerd wordt op basis van het werkelijke inkomen.
Raadpleeg onze bijdragetabel om in te schatten hoeveel jouw sociale bijdragen bedragen of bereken deze via onze Bijdrage Module.
Wil je meer weten over het sociaal statuut? Download ons gratis e-book 'Hoe zorg je voor een optimale sociale bescherming?'
Heb je nog vragen? Je kan altijd terecht op het nummer 02 212 23 03 of stuur een mailtje naar els.segers@starter.zenito.be.