Er is veel waar je aandacht moet voor hebben als je een bedrijf wil overnemen, zeker wanneer je dit als startende ondernemer doet. Een gedegen financiële analyse vooraf is belangrijk maar niet voldoende, zo klinkt het bij OBA, dat kantoren heeft in Kortrijk en Antwerpen. Hun stiel is bemiddeling en -advies bij de overname van winstgevende kmo’s.
We zitten aan tafel met Johan Coucke, die OBA dertig jaar geleden opstartte, Geert Buyse, Martijn Coucke en Jo Decoutere. Flink wat verzamelde kennis, dus. Als we hier geen waardevolle tips krijgen over bedrijfovernames, waar dan wel?
In de context van dit artikel spreken we over een ‘startende ondernemer’ die in de meeste gevallen al een carrière uitbouwde. “Vijftig procent van de overnemers zijn mensen die in dienst hebben gewerkt – vaak topkaderleden maar bijvoorbeeld ook zelfstandige managers - en hun functie opgeven om een bedrijf over te nemen als actieve vennoot”, zegt het viertal. “Een management buy-out bijvoorbeeld, waarbij het bestaande management zich bij hun werkgever inkoopt, of een management buy-in, waar wij hier vaak mee te maken krijgen. In dat geval gaat het om een externe manager die een bedrijf koopt om zelf te gaan runnen. Van die laatsten zijn er momenteel veel op zoek naar een overnameopportuniteit, omdat de marktomstandigheden nu ideaal zijn.”
Ondernemen in een nieuwe sector
Een ‘startende overnemer’ moet eerst en vooral een goede kijk hebben op zijn eigen kwaliteiten, vindt OBA. “Waar ben ik goed in? Heeft het bedrijf een profiel als het mijne nodig? Heb ik de capaciteiten om het bedrijf goed voort te zetten of naar een hoger niveau te tillen? Een positief antwoord op die vragen, daarmee zou het allemaal moeten beginnen.”
Zomaar zelf de markt opgaan en kmo’s benaderen, werkt meestal niet. Een kantoor als OBA heeft een portefeuille met ‘verkopers’, naast een uitgebreid kopersnetwerk, en heeft zo al een voet tussen de deur. Hoe dan ook: of je in je eigen sector blijft of iets totaal anders wil gaan doen, maak op zich niet veel uit, al ligt de overname van een sectorgenoot vaak iets moeilijker. “Mogelijke verkopers zijn vaak iets terughoudender tegenover vroegere concurrenten, zo leert ons de praktijk”, zegt OBA. “Wanneer je de nodige kennis en affiniteit hebt, staat weinig je in de weg om in een voor jou nieuwe sector te gaan ondernemen.”
Laten we vooral ook niet de persoonlijke klik tussen de overnemer en verkoper uit het oog verliezen. “Dat is meestal een cruciaal element. Beide partijen moeten elkaar volledig kunnen vertrouwen.”
Realistische waardering
Een klik met de overlater, een stevige structuur, een goede locatie… zijn allemaal belangrijk in de waardebepaling van het over te nemen bedrijf, maar finaal is het toch vooral de overnameprijs die bepaalt of een dossier succesvol wordt afgerond. “De verkoopprijs moet realistisch zijn en dat valt alleen in te schatten met een doorgedreven boekenanalyse. Die gaat verder dan het raadplegen van de publieke cijfers – want die zeggen niet alles -, en ook verder dan louter omzet en winst. De bepalende factor is voor ons de rendabiliteit, want daarmee moet je de overname terugverdienen. Zo’n grondige analyse kan je moeilijk zelf uitvoeren; daar komen bureaus zoals het onze in beeld, die de cijfers kunnen interpreteren en toelichten, om tot een objectieve en realistische waardering te komen.”
Als de overname rond is, begint het eigenlijk nog maar. Hoe pak je het op de werkvloer aan? Net als bij de initiële klik met de overlater, komt ook hier de nodige psychologie bij kijken. “Tijdens het overnameproces heb je als koper best geen contact met het personeel, want dat creëert onnodige onrust, ook bij een gezonde, stabiele kmo waar er eerder sprake is van een sociaal actief dan van een passief. Na de overname komt het er als overnemer op aan om het personeel gerust te stellen. Dat doe je uiteraard niet door een tabula rasa door te voeren, maar door de continuïteit te verzekeren. Wanneer het personeel merkt dat er voor hen niet zo veel verandert qua loon, werktijden, bedrijfscultuur enzovoort, komt het meestal goed. Te meer daar de overlater in de meeste gevallen ook niet meteen uit het bedrijf verdwijnt.”
(JD)
Ingezonden artikel OBA : Voka Ondernemers West-Vlaanderen editie 12/2017
[QUOTE]
“Vijftig procent van de overnemers zijn mensen die hun functie in loondienst opgeven om een bedrijf over te nemen als actieve vennoot.”
Geert Buyse, Johan Coucke, Martijn Coucke & Jo Decoutere, OBA
